Ağzı kokusu, tıp dilinde halitozis olarak adlandırılmaktadır, genellikle bireyin ağız hijyenini tam olarak sağlayamamasından kaynaklı oluşmaktadır. Ancak ağız hijyeninin sağlanmasına rağmen hala ağız kokusu devam ediyorsa bu diğer hastalıklara bağlı olabilmektedir. Bazen de ağız dışından kaynaklanan kokularda olabilmektedir. Bunlar; burun eti, mide ve üst solunum yollarına bağlı olan hastalıklardan kaynaklanabilmektedir.
· Ağız kokusu nefes alışverişi yaparken dışarıya verilen kökü kokuya denilmektedir.
· Bu problemlerle karşılaştığınızda ilk olarak ağız ve diş sağlığı alışkanlıklarını değiştirmeniz gerekmektedir.
· Ağız hijyenine rağmen koku devam ediyorsa doktora görünmeniz gerekmektedir.
· Tükettiğiniz gıdalar, sigara kullanımı, diş bakımının yapılmaması, kullanılan ilaçlar ve enfeksiyonlar bu kokuya sebep olabilmektedir.
Diş bakımının yapılmamasından kaynaklanabilmektedir. Takma diş kullanımı, bakteri ve yiyecek parçalarının temizlenmesine engel olarak ağız kokusuna neden olabilmektedir.
· Besinler: Dişlerin arasında ya da çevresinde kalan yiyecek parçalarının temizlenmemesi bakteri artışına ve kötü kokuya sebep olabilmektedir. Sarımsak, soğan ve bazı baharatlar da kokuya neden olabilmektedir.
· Tütün Ürünleri: Sigara kullanmak ağız kokusuna sebep olmaktadır. Sigara kullanan bireylerin diş eti hastalığına yakalanma olasılıkları da yüksektir.
· Diş Bakımının Yetersiz Olması: Düzenli olarak dişlerin bakımı yapılmadığında kalan yiyecek parçaları ağızda kalarak ağız kokusuna sebep olmaktadır. Kalan parçalar bakteri plağı oluşumuna sebep olur. Oluşan bu bakteri plağı temizlenmediğinde, diş etleri hasar görebilir ve diş ile diş etlerinin arasında plak oluşabilir (periodontitis). Ayrıca dil kötü kokuları üreten bakterileri hapsetme özelliğine sahiptir.
· Ağızda Kuruluk Olması: Tıp dilinde ağız kuruluğu ‘kserostomi’ olarak adlandırılır. Tükürük, ağızda oluşan kötü kokulara sebep olan partikülleri temizleyerek, ağzı temizler. Ağız kuruluğu genelde uyku sırasında meydana gelir. Bu durum da sabahları kötü kokuya sebep olur. Kronik olarak yaşanan kuru ağız, bazı hastalıklardan veya tükürük bezlerindeki problemlerden kaynaklanabilmektedir.
· İlaçlar: Kullanılan bazı ilaçlar ağız kokusuna sebep olmaktadır.
· Ağızda Oluşan Enfeksiyonlar: Ağız ve çene cerrahisi sonrasında ağız içinde oluşan yaralar. Ağız kokusuna sebep olabilmektedir. Diş çürümeleri, diş eti hastalıkları da kötü kokunun nedeni olabilmektedir.
· Burun ve Boğaz Hastalıkları: Geniz akıntısı, boğaz enfeksiyonu, sinüs enfeksiyonları kötü ağız kokusuna sebep olabilmektedir.
· Tıbbi Nedenler: Gastroözofageal reflü hastalığı benzeri mide ile ilgili sorunlar ağız kokusuna sebep olabilmektedir. Diyabet gibi hastalıklar, kanserler de ağız kokusuna neden olmaktadır.
Ağız kokusuna sebep olan diğer nedenler;
- Ağız içi mantar
- Diş çürüğü
- Sinüzit
- Bademcik iltihabı
- Uzun süren açlık
- Alkol
- Sigara
- Böbrek hastalıkları
- Burun ve burun eti hastalıkları
Ağız kokusu bir hastalık değildir ancak birçok hastalığın habercisi olabilmektedir. Yediğimiz yemeklere göre oluşan ağız kokuları normaldir. Patolojik olarak meydana gelen kokular ise şunlar;
- Sinüzit
- Faranjit
- Diş çürükleri
- Şeker hastalığı
- Karaciğer yetmezliği
- Böbrek yetmezliği gibi hastalıkların belirtisi olabilmektedir.
Ağız kokusu diş eti hastalığından dolayı meydana geliyorsa, diş hekimi hastalığı tedavi ederek ağız kokusuna son verebilir.
Kokunun varlığında, ağız kokusuna sebep olan durumun teşhisini koymak önemlidir. Diş çürüklerini tespit edebilmek için ağız ve diş muayenesine gidilebilir ve röntgen çekimi yapılabilmektedir.
Muayene sonrasında kan testleri de yapılabilmektedir.
1. Yemeklerden Sonra Diş Fırçalamak: Yemek yedikten sonra yiyecek parçalarının kalmaması için dişlerin fırçalanması gerekmektedir. Antibakteriyel özelliklere sahip olan diş macunları kötü kokuları azaltmaktadır.
2. Diş İpi Kullanımı: Doğru diş ipi kullanımı, kalan yemek parçalarını temizler ve ağız kokusuna sebep olan bakterileri uzaklaştırmaya yardımcı olur.
3. Dili fırçalamak: Dil kötü kokuyu hapseder. Bu nedenden dolayı dili fırçalamak kötü konuların giderilmesine yardımcı olabilmektedir.
4. Takma Dişleri ya da Diş Cihazlarını Temizlemek: Takma diş kullanıyorsanız, günde bir defa diş temizliği yapmak kötü kokunun giderilmesine yardımcı olmaktadır.
5. Ağız Kuruluğunu Engellemek: Su tüketimine dikkat etmek ağız kuruluğunun önüne geçmektedir. Ağız kuruluğuna sebep olan sigara, alkol gibi ürünlerin tüketiminden uzak durmanız gerekmektedir. Kronik olan ağız kuruluğu için doktor, tükürük akışını uyaran bir preparat ya da oral bir ilaç önerebilir.
6. Diyeti Düzenlemek: Soğan ve sarımsak gibi ağız kokusuna sebep olan yiyeceklerden uzak durmak koku oluşumunu engelleyebilmektedir. Çok şekerli yiyecekler de tüketmek kötü kokuya sebep olur. Bu nedenle şeker tüketimini azaltmak gerekmektedir.
7. Diş Fırçasını Düzenli Olarak Yenilemek: Üç-dört ayda bir diş fırçasını yeni bir diş fırçasını değiştirmek gereklidir.
8. Düzenli Diş Muayenesi Yaptırmak: İki yılda bir diş muayenesine gitmek gereklidir.
Bebeklerde oluşan ağız kokusu, genelde diş etlerinde kalan küçük parçacıklardan veya yetersiz bakımdan dolayı oluşabilmektedir. Enfeksiyon ve pamukçuk gibi sağlık problemleri de ağız kokusuna neden olmaktadır.
· Adaçayı: Ağız kokusu problemine karşı oldukça etkilidir.
Hazırlanışı: 200-250ml su kaynatın. İçerisine adaçayı yaprakları ekleyin. 10 dakika kadar demleyin ve tüketin.
· Karanfil :Kötü ağız kokusuna karşı oldukça etkilidir.
Hazırlanışı: 2 bardak suyu kaynatın. İçerisine 6 adet karanfil tohumunu ekleyin. 15-20 dakika kaynatın. Daha sonra tüketin.
· Tarçın : Ağızda bakteri oluşumunu engellemeye yardımcı olmaktadır.
Hazırlanışı: 2 bardak suyu kaynatın. İçerisine 1 çay kaşığı toz tarçın ekleyin. Çubuk tarçın da ekleyebilirsiniz. Demlendikten sonra tüketin.
· Rezene: Ağız kokusunun giderilmesine yardımcı olmaktadır.
Hazırlanışı: 1 bardak suyu kaynatın. İçerisine 2 çay kaşığı rezene tohumu ekleyin. Demlendikten sonra tüketin.
Ağız kokusu için Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği’ne başvurulması gerekmektedir.
